کنتاکتور چیست ؟ انواع کنتاکتور و کاربرد آن
به گزارش سرگرمی تفریحی، کنتاکتورها وسایل کلیدزنی با کنترل الکتریکی هستند که برای سوئیچینگ الکتریکی استفاده می شوند. عملکرد اصلی کنتاکتور شبیه به رله است، اما با این تفاوت که می توانند جریان زیادی را در مقایسه با رله تا 12500A انتقال دهند.
کنتاکتور یکی از قطعات اصلی مدار الکتریکی است که می تواند روی دستگاه کنترل برق یا بخشی از استارت قرار گیرد. کنتاکتورها برای اتصال و شکستن خطوط منبع تغذیه که به وسیله خطوط برق عبور می نمایند یا مکرراً مدارهای برق را ایجاد و قطع می نمایند استفاده می گردد. بعلاوه در بارهای سبک، کنترل ماشین پیچیده استفاده می شوند. کنتاکتورها با موتورها، ترانسفورماتورها و هیتر ها استفاده می شوند. می توان کنتاکتورها را به عنوان نقطه تقاطع بین مدار کنترل و مدار قدرت در نظر گرفت زیرا به وسیله مدار کنترل، کنترل می گردد، بعلاوه مدار بین قدرت و بار را کنترل می نماید. این مقاله بر اهمیت کنتاکتور در میدان الکتریکی تمرکز دارد.
کنتاکتور چیست؟
کنتاکتورها وسایل کلیدزنی با کنترل الکتریکی هستند که برای سوئیچینگ الکتریکی استفاده می شوند. عملکرد اصلی کنتاکتور شبیه به رله است، اما با این تفاوت که می توانند جریان زیادی را در مقایسه با رله تا 12500A انتقال دهند. کنتاکتور ها نمی توانند حفاظت از اتصال کوتاه یا اضافه بار ایجاد نمایند، اما می توانند هنگام تحریک سیم پیچ، کنتاکت را قطع نمایند.
ساختار کنتاکتور
کنتاکتور از دو هسته آهنی تشکیل شده است که یکی ثابت و دیگری کویل متحرک و یک کویل مسی عایق است. ساختار کنتاکتور زیمنس نیز مانند سایر کنتاکتورها است. جایی که کویل مسی روی هسته ثابت قرار گرفته است. شش کنتاکت اصلی برای اتصال برق وجود دارد که سه هسته ثابت و سه هسته دیگر متحرک هستند. این کنتاکت ها از مس خالص ساخته شده اند و نقاط کنتاکت از آلیاژ خاصی ساخته شده اند تا جریان و دمای راه اندازی بالا را تحمل نمایند. فنری که بین کویل و هسته متحرک قرار گرفته است باعث می گردد کنتاکت های کمکی می توانند باز یا بسته باشند. کنتاکت های اصلی بارهای جریان نور را قطع و وصل می نمایند مانند کویل کنتاکتورها، رله ها، تایمرها و بسیاری از قطعات مدار کنترل دیگر که به مکانیسم تماس متصل می شوند. منبع تغذیه AC سه فاز ارائه شده به مدار، در عکس شاخص نشان داده شده است.
کنتاکتور از سه بخش اصلی تشکیل شده است:
کویل
نیرویی را فراهم می نماید که برای بستن کنتاکت مورد احتیاج است. کویل به عنوان آهنربای الکتریکی نیز شناخته می گردد. یک محفظه برای محافظت از کویل کنتاکتور استفاده می گردد.
محفظه
مانند یک عایق و محافظ عمل می نماید که مدار را از هرگونه تماس الکتریکی، گرد و غبار، روغن و غیره محافظت می نماید. این محفظه از مواد مختلفی مانند نایلون 6، باکلیت، پلاستیک ترموست و غیره تشکیل شده است.
کنتاکت
وظیفه اصلی کنتاکت این است که جریان را به قسمت های مختلف مدار برساند. فنرهای کنتاکت، کنتاکت های کناری و کنتاکت های برق طبقه بندی می شوند. جایی که هر یک از کنتاکت ها وظایف خاص خود را دارد که در اصل عملکرد کنتاکتور توضیح داده شده است.
چگونه یک جایگزین صحیح برای کنتاکتور انتخاب کنیم ؟
یک جایگزین صحیح برای کنتاکتور می تواند به توضیح زیر انتخاب گردد:
- ابتدا باید ولتاژ کویل را آنالیز کنید که ولتاژی است که برای برق رسانی به کنتاکتور استفاده می گردد.
- آنالیز کنتاکت های کمکی موجود، یعنی تعداد گره های باز و بسته در کنتاکتور استفاده شده است.
- آنالیز رتبه ای که در قالب جدول روی آن ذکر شده است.
- مفهوم شکست آرک هر زمان که کنتاکت ها باز یا بسته باشند به وجود می آید. در صورت خرابی بار سنگین، آرک تشکیل شده به کنتاکت ها آسیب می رساند. همراه با آن اگر دما نیز بالا باشد، آرک گازهای مضری مانند مونوکسید کربن ایجاد می نماید که منجر به کاهش طول عمر موتورها می گردد.
انواع کنتاکتور
کنتاکتور ها بر اساس سه عامل طبقه بندی می شوند:
- بار مورد استفاده
- جریان نامی
- پاور ریتینگ
کاربرد کنتاکتور
کنتاکتورها به عنوان قطع نماینده مدار یا فیوز نیز شناخته می شوند. آنها شامل یک کویل سیم (اولیه) و یک کنتاکتور متحرک (ثانویه) هستند. هنگامی که جریان از سیم پیچ اولیه عبور می نماید، میدانی مغناطیسی ایجاد می نماید که کنتاکتور ثانویه را به داخل قطع نماینده مدار حرکت می دهد. با این حال، کنتاکتور ثانویه نمی تواند حرکت کند تا زمانی که از یک نقطه ثابت در مسیر خود برای تکمیل مسیر خود عبور کند. این نقطه را نقطه تریپ می نامند و جریان برق را در مدار شکن قطع می نماید.
به طور معمول، می توانید از کنتاکتور در محیط های مسکونی، تجاری و صنعتی بهره ببرید. علاوه بر این، شما می توانید آنها را معمولا در خانه ها پیدا کنید. جایی که می توانید از آنها برای کنترل جریان برق برای وسایل روشنایی یا گرمایشی بهره ببرید. با این حال، مردم به طور گسترده از آن در محیط های تجاری و صنعتی برای اهداف ایمنی استفاده می نمایند.
بعلاوه می توانید یک کنتاکتور را در خارج از ساختمان پیدا کنید؛ جایی که ممکن است به عنوان منبع برق برای چراغ ها یا سایر وسایلی که احتیاج به برق دارند، از آن استفاده نمایند. به روز نگه داشتن این دستگاه ها می تواند با جلوگیری از قطع برق، از هزینه های اضافی و ناراحتی جلوگیری کند.
کنتاکتور کاربردهای زیادی خارج از مدارهای الکتریکی دارد زیرا می توانید از آنها برای اهداف دیگری مانند کنترل جریان الکتریسیته بهره ببرید.
کنتاکتور یک وسیله اولیه است که می تواند اندازه معینی الکتریسیته را به مدار برساند. هنگامی که ولتاژ در خط منبع تغذیه از ولتاژهای دو طرف کنتاکتور بالاتر می رود، بسته می گردد و اجازه نمی دهد جریان از آن عبور کند. این امر الکترون ها را قادر می سازد از یک هادی به هادی دیگر حرکت نمایند و در نهایت به زمین برسند.
توضیح اعداد و علایم روی ساختمان کنتاکتور:
- A1 و A2: دو سر سیم پیچ یا همان بوبین کنتاکتور
- 11L و 3L2 و 5L3: سه فاز ورودی (بالای کنتاکتور)
- 2T1 و 4T2 و 6T3: سه فاز خروجی (پایین کنتاکتور)
- NC و NO: کنتاکت های باز و بسته فرمان
- اعداد 3 و 4: دو سر کنتاکت باز
- اعداد 1 و 2: دو سر کنتاکت بسته
چون در برخی مدارات احتمال استفاده از چند عدد کنتاکت باز یا بسته وجود دارد، قبل از اعدادی که در بالا ذکر شد شماره دیگری نیز قرار می دهند تا بتوان در نقشه فرمان این کنتاکت ها را از هم متمایز کرد.
مانند:
13-14، 23-24، 33-34 همگی کنتاکت باز هستند.
21-22، 31-32، 41-42 همگی کنتاکت بسته می باشند.
گفتنی است تمام این کنتاکت ها بر روی تمام کنتاکتورها وجود ندارند و در صورت احتیاج باید از کنتاکت کمکی بهره گرفت.
ما در اتوماسیون فرسان نمایندگی زیمنس سعی کردیم مقاله ای جامع و کامل در ارتباط با کنتاکتور تهیه کنیم. گروه فنی و مهندسی اتوماسیون فرسان تامین نماینده، مجری و مشاور پروژه های اتوماسیون صنعتی زیمنس فعالیت خود را از سال 1394 با تهیه و نگهداری پیوسته مجموعه وسیعی از تجهیزات به همراه ارائه خدمات فنی مناسب و به روز آغاز نموده و در کوشش است برای سهولت در انتخاب تجهیزات، مشخصات و اطلاعات فنی آن ها را دسته بندی نموده تا مراجعین محترم وب سایت اتوماسیون فرسان، برای انتخاب قطعات، به راحتی به تجهیزات اتوماسیون زیمنس مانند کلید حرارتی زیمنس ، کلید اتوماتیک زیمنس ، کلید مینیاتوری زیمنس ،لوگو زیمنس ، سافت استارتر زیمنس ، PLC زیمنس و ... دسترسی پیدا نمایند. بعلاوه می توانید قیمت کنتاکتور زیمنس را چه به صورت عمده چه به صورت تکی فقط با یک تماس از کارشناسان فنی اتوماسیون فرسان استعلام بگیرید.
منبع: همشهری آنلاین