پرواز با بال های شکسته؛ روایت 134 روز مقاومت در کوبانی

به گزارش سرگرمی تفریحی، به گزارش خبرنگار خبرنگاران در آذربایجان غربی، آشنایی گویشوران یک زبان با آثار ادبی عظیم در زبان های دیگر به واسطه مترجم اتفاق می افتد. مطالعه این آثار معمولا از این حیث که به ما وسعت دید می بخشد، شیرین و لذت بخش است و البته تاثیر قلم مترجم و مهارت او در انتقال مفاهیم کتاب زبان مبدا، کمتر از خالق اثر نیست.

پرواز با بال های شکسته؛ روایت 134 روز مقاومت در کوبانی

سایمه خاکپور مترجم کُرد اهل ارومیه حدود 5 سال است که به طور حرفه ای مشغول کار ترجمه رمان است. چندی پیش کتاب پرواز با بال های شکسته نوشته حلیم یوسف نویسنده کُرد اهل سوریه با ترجمه خاکپور و از سوی نشر افزاز روانه بازار کتاب شد. به بهانه انتشار این رمان با سایمه خاکپور به گفت وگو نشستیم که در ادامه از نظر مخاطبان می گذرد.

تجربه های متعدد از ترجمه کتاب های مختلف به شما چه انگیزه ای می دهد؟

ترجمه ارتباطی مستحکم میان ملت هایی که با زبان و فرهنگ یکدیگر آشنایی ندارند، ایجاد می نماید. به واسطه ترجمه می توان هر آنچه را که پشت مرزها نهفته است، به سوی دیگر منتقل کرد و رخدادهای تلخ و شیرین ملتی را بر ملت های دیگر آشکار کرد. اینکه کتاب های متعددی را برای ترجمه انتخاب می کنم، بیشتر به این دلیل است که ادبیاتی چون ادبیات کُردی که از غنی ترین و پرمحتواترین ادبیات جهان است، سال های زیادی را در خفقان و انزوا به سر برده است که حتی می توان گفت بسیاری از کُردها نیز از وجود چنین گنجینه ای تا به امروز غافل بوده اند. ولی امروز به همت ترجمه و مترجمانی دلسوز، گرد و غبار هزاران ساله از این گنجینه روبیده شده است و همگام با ادبیات جهان در حال شکوفایی است.

کتاب هایی را که من برای ترجمه انتخاب می کنم، همگی در خود راز و رمزهایی از تاریخ ملتی را در خود گنجانده اند که هر خواننده را به جهانیی که وجود دارد، ولی به فراموشی سپرده شده است، فرا می خواند. برای مثال رمانی چون پرواز با بال های شکسته یکی از برجسته ترین رمان های کُردیِ حال حاضر است که هنر و قلم پویای نویسنده نامدار کُرد حلیم یوسف توانست جهانیان را از خواب غفلت بیدار نموده و واقعیت های تاریخی را جلوی چشمانشان قرار دهد. این رمان شایسته آن است که در کلاس های دانشگاهی تدریس گردد چراکه تاریخی از مقاومت 134 روزه کوبانی را نشان می دهد؛ مقاومتی که در آن زنان و جوانان شجاع کُرد در میدان جنگ جان دادند ولی خاکشان را به دست سیه پوشان ددمنش ندادند. تاریخی که نباید به فراموشی سپرده گردد، می تواند بهترین انگیزه برای من باشد.

اساسا ترجمه کار بسیار حساسی است که اگر به درستی انجام نگردد، چه بسا از هدف اصلی متن یا کتاب اصلی بسیار دور گردد. مترجم آثار ادبی علاوه بر اینکه باید بر دو زبان مبدا و مقصد مسلط باشد، می بایست آشنایی کامل با اصطلاحات و استعاره های ادبی و عامیانه هر دو زبان داشته باشد تا بتواند با جایگزینی معادل مناسب، جان مطلب را به خوبی ادا نموده و در عین حال مراقب باشد تا از ارزش ادبی اثر کاسته نگردد. ترجمه هر کتابی مسلما می تواند بر حوزه های مختلف تاثیرگذار باشد و البته ترجمه این اثر و آثار مشابه با توجه به موضوع خاص آن از حوزه ادبیات و فرهنگ گرفته تا مسائل ژئوپولتیک منطقه ای می تواند، تاثیرگذار باشد.

کمی از رُمان پرواز با بال های شکسته و فرایند ترجمه آن بگویید؟

همانطور که می دانید در سال هایی که گذشت، خاورمیانه را سایه توحشی سیاه فرا گرفت، شبح داعش بر خاورمیانه چنان وحشتی در تمام جهان به پا کرد که همه تعاملات جهانی دچار اختلال شد. در زمانی که جهانیان در شوک داعش فرو رفته بودند و این گروه شکست ناپذیر به نظر می رسید و حتی ارتش های کشورهای منطقه نظیر عراق و سوریه در مقابل آنها پا به فرار می گذاشتند، کُردها در مقابلشان ایستادند و در کمال ناباوری اولین سیلی شکست را بر صورت طوفان سیاه نواختند.

رمان پرواز با بال های شکسته روزهای مقاومت کوبانی را با زبانی ادبی به تصویر کشیده است و خواننده را به کوچه های کوبانی می برد تا در میان آوار خانه ها، آزادی را در پوکه فشنگ هایی که بچه ها از آن به جای سوت سوتک استفاده می نمایند، لمس کند. تخصص نویسنده در بیان و به تصویر کشیدن جزئیات داستان ستودنی است. تاریخ اخیر جایی از جهان که در آن زندگی می کنیم و جملاتی که هر کدامشان مانند کتابی خواننده را تحت تاثیر قرار می دهد، اشتیاقم را برای ترجمه کتاب دوچندان کرد، پس تصمیم گرفتم هر چه زودتر این حس را با هموطنانم به اشتراک بگذارم.

همچون سایر آثار حلیم یوسف، این کتاب هم پر است از زیبایی های ادبی که به واقعیات زندگی مردم خاورمیانه و کُردها آراسته شده و با احساس و خیال خواننده می رقصد. این رمان قصه مردمی است که با دست خالی و تنها با اراده و عشق به خاکشان مقابل بلای خانمانسوزی که جهان را به وحشت انداخته بود، ایستادند. قصه زنانی که برای بشریت و قصه غم و درد و رنج های مردمی اسطوره شدند، در مقطعی از تاریخ تنهاترین بودند و با مقاومتی تاریخی همه جهان را با خود همراه کردند. این کتاب خواننده را تا سطر آخر با خود همراه می نماید تا در میان صفحات کتاب غرق داستان گردد.

به نظر شما هدف از ترجمه کتاب تنها رسیدن به فروش مناسب است؟

البته فروش مناسب اگر به معنای جذب خواننده های بیشتر و نهایتا شناساندن بهتر رمان و ادبیات کُردی باشد، مطمئنا هدف غایی من به عنوان مترجم است اما اگر منظورتان از فروش بیشتر، کسب درآمد از محل ترجمه این کتاب و سایر ترجمه هایم باشد؛ که باید بگویم اساسا ترجمه این آثار توجیه مالی شاید نداشته باشد و هیچ گاه نمی توان به عنوان یک درآمد معقول به آن نگریست.

با توجه به چند عنوان کتابی که تا به امروز ترجمه و منتشر نموده اید، به نظر می رسد مایلید به مسائل کُردها عطف توجه دهید. همینطور است؟

رمان جان ادبیات هر زبان و فرهنگی است و برایم جای افتخار است که بتوانم فرهنگ و ادبیات کُردی را بیشتر به هموطنان ایرانیم معرفی نموده و پلی ایجاد کنم تا هموطنانم اندکی بیشتر با ادبیات غنی و فاخر کردی آشنا شوند. همچنین مطرح کردن مسائل و درد و آلام مردم کُرد در آن سوی مرزها، شناخت بهتری را از خاورمیانه کنونی که خانه همه ماست، به خواننده می دهد. واقعیاتی که روی زندگی همه مردم خاورمیانه مستقیم و غیرمستقیم تاثیر می گذارد.

به عنوان یک مترجم، چه مواردی را در انتخاب یک کتاب برای ترجمه مد نظر قرار می دهید؟

همانطور که گفتم، زمینه مطالعه و تخصص مترجم و تسلط او بر موضوع، آشنایی مترجم با آثار و نوع نوشتار نویسنده و مقبولیت نویسنده نزد مترجم، بازخورد اثر ترجمه شده نزد خوانندگان و هدفی که می توانید از ترجمه یک اثر داشته باشید، می تواند گام هایی برای انتخاب کتاب جهت ترجمه باشد که باید به دقت برداشته شوند و پس از آنکه آغاز به ترجمه کردید باید همیشه خود را چون امانتداری بدانید که به بهترین و شایسته ترین وجه باید متاع گرانبهایی را که به دستتان سپرده شده است، به سرمنزل مقصود برسانید. هر سطر کتاب را با عشق برگردانید و همانگونه که خودتان بر روی سطور کتاب شنا می کنید، خواننده را در میان جملات غرق کنید و فقط در این صورت است که می توانید بگویید در ترجمه که به نظر من حداقل در خصوص متون ادبی بسیار دشوارتر از نویسندگی است؛ پیروز بوده اید.

ابتدا حوزه مطالعه و علاقه مترجم و تسلط او بر موضوعی که قرار است ترجمه کند، از اهمیت اساسی برخوردار است و سپس مترجم با آگاهی کامل از جامعه هدف که قرار است کتاب به زبان مورد استفاده آنها ترجمه گردد، موضوعی را انتخاب کند که مخاطب خاص و عام خود را داشته باشد. همچنین مترجم در حقیقت امانتداری است که قرار است امانتی را که به او سپرده شده است، به بهترین صورت به صاحبانش که همانا خوانندگان اثر هستند، تحویل دهد. لذا ضروری است که در زمینه موضوع انتخابی تسلط داشته و مسلط بر هر دو زبان و آشنا به هر دو فرهنگ مبدا و مقصد باشد. خلاصه کلام اینکه مترجم در انتخاب کتاب برای ترجمه، تسلط بر موضوع، علاقه و البته مقبولیت و ارزش اثر نوشته شده توسط نویسنده و همچنین کارنامه نویسنده را در نظر بگیرد تا کاری که نهایتا قرار است با وسواس و دقت کافی انجام دهد، مورد استقبال جامعه هدف قرار گرفته و هدف نهایی حاصل گردد.

منبع: ایبنا - خبرگزاری کتاب ایران
انتشار: 13 فروردین 1400 بروزرسانی: 13 فروردین 1400 گردآورنده: sargarmi-tafrihi.ir شناسه مطلب: 1279

به "پرواز با بال های شکسته؛ روایت 134 روز مقاومت در کوبانی" امتیاز دهید

امتیاز دهید:

دیدگاه های مرتبط با "پرواز با بال های شکسته؛ روایت 134 روز مقاومت در کوبانی"

* نظرتان را در مورد این مقاله با ما درمیان بگذارید